ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျဖတ္သန္းဆက္သြယ္ မည္႕ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အေဝးေျပးလမ္းမႀကီးမ်ား

ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျဖတ္သန္းဆက္သြယ္မည့္ အျပည္ ျပည္ဆိုင္ရာ အေဝးေျပးလမ္းမႀကီးကြန္ရက္ငါးခု အထိရွိလာမည္ျဖစ္ျပီး အဆိုပါလမ္းမၾကီးမ်ား သည္ တရုတ္ႏိုင္ငံ၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံတို႔ႏွင့္ အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ား၏ ကုန္သြယ္မႈတြင္ အေရးပါသည့္ ကုန္သြယ္ေရး လမ္းမၾကီးမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္ေၾကာင္း စီးပြားေရး က႗မ္းက်င္သူ သုေတသီ မ်ားက သံုးသပ္ခန္႔မွန္းထားၾက သည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ တို႔ကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ျဖတ္သန္းခ်ိတ္ ဆက္ေပးမည့္ မဟာမဲေခါင္ျမစ္ဝွမ္း ေဒသလမ္းမႀကီး (Greater Mekong Subregion, GMS Highway) စီမံကိန္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လမ္းပိုင္းသံုးပိုင္း ပါရွိမည္ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံႏွင့္တရုတ္ႏိုင္ငံတို႔ကို ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္ေပးမည့္ အာရွအေဝး ေျပးလမ္းမႀကီး (Asian Highway Netwrok) စီမံကိန္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ျဖတ္ သန္းသြားမည့္ လမ္းပိုင္းသံုးပိုင္းပါဝင္သည္။ အဆိုပါသံုးႏိုင္ငံကို ခ်ိတ္ဆက္မည့္ အျခားအျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ လမ္းမႀကီးမွာအာဆီယံအေဝးေျပးလမ္းမႀကီး (ASEAN Highway Network) ျဖစ္ျပီး ယင္းလမ္းမၾကီးတြင္လည္း ျမန္မာလမ္းပိုင္းသံုးပိုင္းပါဝင္ေၾကာင္း သိရသည္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ တရုတ္၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံတို႔ႏွင့္ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွျဖတ္သန္းဆက္သြယ္ေပးမည့္ အ ျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအေဝးေျပးလမ္းမႀကီးတစ္ခုမွာ ဘင္းမ္စတက္အေဝးေျပးလမ္းမၾကီး (BIMSTEC Highway) ျဖစ္ျပီး၊ ယင္းလမ္းမႀကီးသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္-ျမန္မာနယ္စပ္မွ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ ပိုင္းသို႔ ဝင္ေရာက္ျဖတ္သန္းမည္ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္ စပ္မွစတင္ဝင္ေရာက္ကာျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္းကိုျဖတ္သန္း၍ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ခ်ိတ္ဆက္မည့္အျခားအျပည္ ျပည္ဆိုင္ရာအေဝးေျပးလမ္းမ ၾကီးမွာအိႏၵိယ-ထိုင္း-ျမန္မာ သံုးႏိုင္ငံပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မည့္လမ္းမၾကီး (India- Myanmar-Thai Tripartie Highway) ျဖစ္သည္။ မဟာမဲေခါင္ျမစ္ဝွမ္းေဒသလမ္းမႀကီး (Greater Mekong Subregion, GMS Highway) မဟာ မဲေခါင္ျမစ္ဝွမ္းေဒသ လမ္းမႀကီးကြန္ရက္စီမံကိန္း(Greater Mekong Subregin, GMS High-way) တြင္ပါဝင္သည့္ R4 လမ္းပိုင္းသည္ တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ရွမ္း ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း၊ မူဆယ္ျမိဳ႕မွစတင္ကာ လားရိႈးျမိဳ႕ကိုျဖတ္သန္း၍ သီေပါၿမိဳ႕ႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္မည္ျဖစ္သည္။ သီေပါျမိဳ႕မွ စတင္မည့္R7လမ္းပိုင္းသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွ ေတာင္ပိုင္းကိုျဖတ္သန္းကာ လြိဳင္လင္၊ က်ိဳင္းတံုၿမိဳ႕မ်ားႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္မည္ျဖစ္သည္။ တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ ပိုင္း၊ မိုင္းလားျမိဳ႕မွစတင္မည့္ R3လမ္းပိုင္းမွာ က်ိဳင္းတံုၿမိဳ႕ကိုျဖတ္သန္းကာျမန္မာ-ထိုင္းနယ္စပ္ တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕မွတစ္ဆင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံသည္ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕ဝင္ေပါက္မွ မဟာမဲေခါင္ျမစ္ဝွမ္းေဒသလမ္းမႀကီးကို အသံုးျပဳ၍ တရုတ္ႏိုင္ငံ သို႔ မိုင္းလားထြက္ေပါက္ႏွင့္မူဆယ္ထြက္ ေပါက္တို႔မွ ဆက္သြယ္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ အာရွအေဝးေျပးလမ္းမႀကီး (Asian Highway Network) အာရွအေဝးေျပးလမ္းမၾကီး (Asian Highway Network) ကြန္ရက္တြင္ပါဝင္သည့္ ျမန္မာလမ္းပိုင္း AH1 သည္ အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္စပ္ စစ္ကိုင္းတိုင္းတမူးျမိဳ႕မွစတင္ကာ ဂန္႔ေဂါၿမိဳ႕ ကိုျဖတ္သန္း၍ မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ရန္ကုန္-မႏၲေလးလမ္းမႀကီး ႏွင့္ေပါင္းဆံုမည္ျဖစ္သည္။ မႏၲေလး ၿမိဳ႕မွ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း၊ သီေပါၿမိဳ႕၊ လားရိႈးၿမိဳ႕တို႔ကိုျဖတ္သန္းကာ ျမန္မာ-တရုတ္နယ္စပ္ရွိ မူဆယ္ျမိဳ႕မွတစ္ဆင့္တရုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္မည္ျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္-မႏၲေလးလမ္းေပၚရွိ မိတၫီလာ ျမိဳ႕မွစတင္မည့္ AH2 လမ္းပိုင္းသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ႏွင့္ က်ိဳင္းတံုၿမိဳ႕တို႔ကို ျဖတ္သန္းကာ ျမန္မာ-ထိုင္းနယ္စပ္ၿမိဳ႕ တာခ်ီလိတ္မွတစ္ဆင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္မည္ ျဖစ္ သည္။ က်ိဳင္းတံုျမိဳ႕မွစတင္မည့္ AH3 လမ္းပိုင္းသည္ေျမာက္ဘက္တြင္ ျမန္မာ-တရုတ္ နယ္စပ္ၿမိဳ႕ မိုင္းလားမွတစ္ဆင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ဆက္သြယ္မည္ ျဖစ္သည္။ AH1 လမ္းပိုင္းတြင္ပါဝင္သည့္ ရန္ကုန္-မႏၲေလးလမ္းမၾကီးသည္ ပဲခူးတိုင္းဘုရားၾကီးျမိဳ႕တြင္ ရန္ကုန္-ဘားအံ-ျမဝတီ လမ္းမႀကီး ႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္မည္ျဖစ္ရာ AH1 လမ္းပိုင္းသည္ ျမန္မာ-ထိုင္းနယ္စပ္ ျမဝတီၿမိဳ႕မွတစ္ဆင့္ ထိုင္း ႏိုင္ငံႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္သြားမည္ျဖစ္သည္။ အာရွအေဝးေျပးလမ္းမႀကီးကြန္ရက္ဆက္ သြယ္မႈမ်ားအရ ထိုင္းႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာ-ထိုင္းနယ္စပ္တာခ်ီလိတ္ ဝင္ေပါက္၊ ျမဝတီဝင္ေပါက္တို႔မွတစ္ဆင့္ အဆိုပါ လမ္းမႀကီးကို အသံုးျပဳကာတရုတ္ႏိုင္ငံသို႔မိုင္းလား ထြက္ေပါက္၊ မူဆယ္ထြက္ေပါက္တို႔မွ လည္း ေကာင္း အိႏၵိယႏိုင္ငံသို႔ တမူးထြက္ေပါက္မွ ဆက္သြယ္ဝင္ေရာက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ အာဆီယံအေဝးေျပးလမ္းမႀကီး (ASEAN Highway Network) အာဆီယံအေဝးေျပးလမ္းမႀကီး (ASEAN Highway Network) ကြန္ရက္တြင္ပါဝင္သည့္ ျမန္မာလမ္းပိုင္း AH111 သည္ အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္စပ္ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ တမူးျမိဳ႕မွစတင္ကာ ဂန္႔ ေဂါၿမိဳ႕ကို ျဖတ္သန္း၍ မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ ရန္ကုန္-မႏၲေလးလမ္းမႀကီးႏွင့္ေပါင္းဆံုမည္ ျဖစ္သည္။ မႏၲေလးၿမိဳ႕မွ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း၊ သီေပါၿမိဳ႕၊ လားရိႈးၿမိဳ႕တို႔ကိုျဖတ္သန္းကာ ျမန္မာ-တရုတ္ နယ္စပ္ရွိ မူဆယ္ၿမိဳ႕မွတစ္ဆင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္မည္ ျဖစ္သည္။AH112 လမ္းပိုင္းသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွစတင္မည္ျဖစ္ၿပီး ယင္းလမ္းပိုင္းတြင္ ရန္ကုန္-ဘားအံ-ျမဝတီလမ္းပိုင္းႏွင့္ ရန္ကုန္-ေမာ္လၿမိဳင္-ထားဝယ္-ၿမိတ္-ေကာ့ေသာင္း လမ္းပိုင္းမ်ားပါဝင္ရာ အဆိုပါလမ္းပိုင္းမ်ားသည္ ထိုင္း ႏိုင္ငံႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္မည့္လမ္းပိုင္းမ်ားပင္ျဖစ္သည္။ AH112 လမ္းပိုင္းမွ ခြဲထြက္ လာသည့္ AH 113 လမ္းပိုင္းသည္ ထားဝယ္ၿမိဳ႕တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ Bong Ti ၿမိဳ႕ႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ေလညွာ ၿမိဳ႕တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ Kong loy ၿမိဳ႕ႏွင့္ လည္းေကာင္းခ်ိတ္ဆက္သြားမည္ ျဖစ္သည္။ ဘင္းမ္စတက္ အေဝးေျပးလမ္းမႀကီး (BIMSTEC Highway) ဘင္းမ္စတက္လမ္းမႀကီး (BIMSTEC Highway) သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ေတာင္ျပိဳမွ စတင္မည္ျဖစ္ျပီး၊ မင္းျပားျမိဳ႕၊ အမ္းျမိဳ႕၊ ပဒန္းျမိဳ႕တို႔မွ တစ္ဆင့္ ပဲခူးတိုင္းအတြင္းရွိ ကံမျမိဳ႕၊ ျပည္ျမိဳ႕တို႔ႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္မည္ျဖစ္ကာ အုတ္တြင္းျမိဳ႕ႏွင့္ထန္းတပင္ၿမိဳ႕တို႔တြင္ရန္ကုန္-မႏၲေလး လမ္းမၾကီးႏွင့္ ေပါင္းဆံုမည္ျဖစ္သည္။ ထန္းတပင္ၿမိဳ႕တြင္ အာရွအေဝးေျပးလမ္းမႀကီး၊ အာဆီယံ အေဝးေျပးလမ္းမႀကီး၊ အိႏၵိယ-ျမန္မာ-ထိုင္းသံုးႏိုင္ငံပူး ေပါင္းေဆာင္ရြက္မည့္လမ္းမႀကီးတို႔ႏွင့္ ေပါင္းဆံုမည္ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယ-ျမန္မာ-ထိုင္းအေဝးေျပးလမ္းမႀကီး (India-Myanmar-Thai Tripartie Highway ) အိႏၵိယ-ထိုင္း-ျမန္မာ သံုးႏိုင္ငံပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မည့္ လမ္းမၾကီး (India- Myanmar-Thai Tripartie Highway) သည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ စစ္ကိုင္းတိုင္း တမူးျမိဳ႕မွ စတင္ဝင္ေရာက္မည္ျဖစ္ျပီး ကေလးဝၿမိဳ႕၊ မံုရြာၿမိဳ႕တို႔ကိုျဖတ္သန္းကာ မႏၲေလးတိုင္းပခုက္ကႃၿမိဳ႕၊ ေက်ာက္ပန္းေတာင္း၊ ရြာေတာ္ၿမိဳ႕တို႔မွတစ္ဆင့္ပဲခူးတိုင္း ေတာင္ငူၿမိဳ႕တြင္ ရန္ကုန္-မႏၲေလးလမ္းမ ႀကီးႏွင့္ေပါင္းဆံုမည္ျဖစ္သည္။ ထန္းတပင္ၿမိဳ႕တြင္ ယင္းလမ္းမႀကီးမွခြဲထြက္၍ မြန္ျပည္နယ္ သိမ္ဇ ရပ္ၿမိဳ႕တြင္ ရန္ကုန္-ဘားအံ-ျမဝတီလမ္းမႀကီးႏွင့္ ေပါင္းဆံုမည္ျဖစ္သည္။ ယင္းမွတစ္ဆင့္သထံုျမိဳ႕ တြင္ ေမာ္လၿမိဳင္-မုဒံု-မဲသေရာ-ေကာ့ကရိတ္-ျမဝတီလမ္းပိုင္းႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ကာ ထိုင္းႏိုင္ငံ မဲ ေဆာက္ၿမိဳ႕အတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္မည္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ျဖတ္သန္းသြားသည့္ အျပည္ ျပည္ဆိုင္ရာ လမ္းမၾကီးငါးသြယ္တြင္ အာရွပတ္လမ္းမၾကီး၊ အာဆီယံလမ္းမၾကီး၊ ဘင္းမ္စတက္ လမ္းမၾကီး၊ အိႏၵိယ-ျမန္မာ-ထိုင္း သံုးႏိုင္ငံပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မည့္ လမ္းမၾကီးတို႔သည္ ပဲခူးတိုင္း အုတ္တြင္းျမိဳ႕ႏွင့္ ထန္းတပင္ျမိဳ႕တို႔တြင္ ေပါင္းဆံုၾကမည္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း အျပည္ ျပည္ဆိုင္ရာလမ္းမႀကီးမ်ားအဓိကဆံုရာ ျမန္မာႏိုင္ငံအထက္ပိုင္းရွိ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားမွာ တမူး၊ မံုရြာ၊ မႏၲေလး၊ မိတၫီလာ၊ ေပ်ာ္ဘြယ္၊ သီေပါ၊ လားရိႈး၊ မူဆယ္၊ ေတာင္ႀကီး၊ လြိဳင္လင္၊ က်ိဳင္းတံု၊ တာခ်ီလိတ္၊ မိုင္းလားၿမိဳ႕တို႔ျဖစ္ၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံေအာက္ပိုင္းတြင္ ေတာင္ငူ၊ အုတ္တြင္း၊ ထန္း တပင္၊ ဘုရားၾကီး၊ ပဲခူး၊ ရန္ကုန္၊ သိမ္ဇရပ္၊ သထံု၊ ဘားအံ၊ ေမာ္လၿမိဳင္၊ ေကာ့ကရိတ္၊ ျမဝ တီၿမိဳ႕တို႔ျဖစ္ၾကသည္။ ေအာင္စည္ဟိန္း၊ အိေရႊစင္ဝင္းအာရွအေဝးေျပးကြန္ရက္စီမံကိန္းတြင္ ျမန္မာ ပါဝင္သည္႕လမ္းပိုင္းမ်ား AH1 တမူး-ဂန္႔ေဂါ-မႏၩေလး-လားရိႈး-မူဆယ္လမ္းပိုင္း ရန္ကုန္-မႏၩေလးလမ္းပိုင္း ရန္ကုန္-ဘားအံ-ျမဝတီ-ေကာ့ကရိတ္လမ္းပိုင္း AH2 မိတၪီလာ-ေတာင္ႀကီး-က်ိဳင္းတံု-တာခ်ီလိတ္လမ္းပိုင္း AH3 က်ိဳင္းတံု-မိုင္းလားလမ္းပိုင္း အာဆီယံအေဝးေျပးကြန္ရက္ စီမံကိန္းတြင္ ျမန္မာပါဝင္သည္႕လမ္းပိုင္းမ်ား AH111 တမူး-ဂန့္ေဂါ-မႏၩေလးလမ္းပိုင္း မႏၩေလး-လားရိႈး-မူဆယ္လမ္းပိုင္း မိတၪီလာ-ေတာင္ႀကီး-က်ိဳင္းတံု-မိုင္းလားလမ္းပိုင္း မိတၪီလာ-ေတာင္ႀကီး-က်ိဳင္းတံု-တာခ်ီလိတ္လမ္းပိုင္း ရန္ကုန္-မႏၩေလးလမ္းပိုင္း AH112 ရန္ကုန္-ဘားအံ-ျမဝတီလမ္းပိုင္း ရန္ကုန္-ေမာ္လၿမိဳင္-ထားဝယ္-ၿမိတ္-ေကာ့ေသာင္း AH113 ထားဝယ္-Bong Ti ေလညွာ- Kong Loy မဲေခါင္ျမစ္ဝွမ္းေဒသအေဝးေျပးကြန္ရက္ စီမံကိန္းတြင္ျမန္မာပါဝင္သည္႕လမ္းပိုင္းမ်ား R3 မိုင္းလား-က်ိဳင္းတံု-တာခ်ီလိတ္ R4 မူဆယ္-လားရိႈး-သီေပါ R7 သီေပါ-လြိဳင္လင္-က်ိဳင္းတံု ဘင္းမ္စတက္အေဝးေျပးကြန္ရက္စီမံကိန္းတြင္ ျမန္မာပါဝင္သည္႕လမ္းပိုင္းမ်ား ေတာင္ျပိဳ-ေက်ာက္ေတာ္-ဘူးသီးေတာင္-မင္းျပား-အမ္း-ပဒန္း-ျပည္-အုတ္တြင္း-ထန္းတပင္ အိႏၵိယ-ျမန္မာ-ထိုင္း-အေဝးေျပးကြန္ရက္ စီမံကိန္းတြင္ျမန္မာပါဝင္သည္႕လမ္းပိုင္းမ်ား တမူး-ကေလးဝ-မံုရြာ-ပခုက္ကႃ-ေက်ာက္ပန္း ေတာင္း-ရြာေတာ္-အုတ္တြင္း-ေရႊက်င္-သိမ္ဇရပ္-သထံု-ေမာ္လၿမိဳင္-မုဒံု-မဲသေရာ